21 september 2016 – U bent gevraagd om zitting te nemen in het bestuur van uw vereniging. Een enorme eer, maar u wilt uiteraard ook weten wat de gevolgen zijn als het onverhoopt niet goed gaat met de vereniging. Uit de praktijk blijkt dat veel bestuurders niet precies weten welke risico’s zij lopen. Kan je bijvoorbeeld in privé aansprakelijk worden gesteld voor wanbeleid van de vereniging? In dit artikel gaan wij nader in op de bestuurdersaansprakelijkheid in het amateurvoetbal.
Soort vereniging
Voor wat betreft de bestuurdersaansprakelijkheid is het van belang om te weten wat de rechtsbevoegdheid is. Een vereniging kan namelijk volledige of beperkte rechtsbevoegdheid beschikken. Juridisch is dit heel relevant, maar wat is nu het verschil?
Volledige rechtsbevoegdheid
Bij een vereniging (of stichting) met volledig rechtsbevoegdheid zijn de statuten in een notariële akte opgenomen. Dit gebeurt bij de notaris. De vereniging is – zoals de naam ook al aangeeft – volledig rechtsbevoegd en kan dus (zoals iedere burger) verplichtingen aangaan. Als er een verplichting wordt aangegaan (bijvoorbeeld een geldlening) dan wordt deze overeenkomst gesloten tussen de vereniging en de geldverstrekker. Dit maakt de vereniging de schuldenaar. Een bestuurslid is hiervoor niet persoonlijk aansprakelijk, tenzij er bijvoorbeeld sprake is van onbehoorlijk bestuur.
Beperkte rechtsbevoegdheid
Bij beperkte aansprakelijkheid loopt u als bestuurder een groter risico. De vereniging is dan niet via de notaris opgericht en bezit hierdoor slechts beperkte rechtsbevoegdheid. Indien de vereniging een verplichting aangaat, dan kunt u als bestuurder persoonlijk (met uw privé-vermogen) aansprakelijk worden gesteld om die verplichtingen na te komen. Wij adviseren om de vereniging wel in te schrijven bij de Kamer van Koophandel, maar als bestuurder blijft u dan nog steeds een risico lopen. Uitgaande van het voorgaande voorbeeld waarin de vereniging een geldlening krijgt van een geldverstrekker: wat gebeurt er als de vereniging dit niet kan terugbetalen? In principe zal eerst de vereniging aansprakelijk worden gehouden voor de schuld, maar als de vereniging geen verhaal biedt dan staan de bestuursleden wel (persoonlijk) borg voor de verplichtingen en schulden van de vereniging. Dit betekent dat de kans dat u naast de vereniging ook in persoon (hoofdelijk) aansprakelijk kan worden gehouden een stuk groter is dan bij een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid.
Onbehoorlijk bestuur
De bestuurder van een vennootschap is belast met het besturen van de vennootschap. Dit is een zware en zeer verantwoordelijke taak. Volgens de wet moet u deze taak op een behoorlijke wijze vervullen. Doet u dit niet – en is er bijvoorbeeld sprake van wanbestuur of kan u als bestuurder een ernstig persoonlijk verwijt worden gemaakt – dan bent u ten opzichte van de vereniging persoonlijk aansprakelijk. De wettelijke basis van deze interne aansprakelijkheid is artikel 2:9 BW.
Wanneer kunt u als bestuurder persoonlijk aansprakelijk worden gesteld?
Het is voor veel bestuurders een beangstigend idee dat zij persoonlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden. Zoals hiervoor reeds is aangegeven wordt het risico beperkt indien de vereniging volledige rechtsbevoegdheid beschikt. In dat geval is er slechts grond voor persoonlijke aansprakelijkheid van een bestuurder indien de bestuurder een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Wanneer is dit het geval? Dat hangt altijd af van de omstandigheden van het geval. Uit de praktijk weten wij dat bijvoorbeeld het handelen in strijd met de statuten, het niet deponeren van de jaarstukken, het op orde houden van de boekhouding, het aangaan van verplichtingen waarvan bekend is dat de vereniging die niet kan nakomen, het zwart betalen van bedragen (loon) of ongerechtvaardigde persoonlijke verrijking kunnen zorgen voor een grond van persoonlijke aansprakelijkheid.
Decharge
Decharge betekent dat een bestuurder intern ontslagen wordt van zijn aansprakelijkheid. Decharge wordt verleend door de algemene vergadering van aandeelhouders. Op onze praktijk krijgen wij vaak de vraag binnen of je dan als bestuurder veilig bent. Dit is niet het geval. Als bestuurder ontslaat een decharge niet van enige aansprakelijkheid.
Wat als een andere bestuurder er een potje van maakt?
In dat geval moet u actie ondernemen, want u bent hiervoor ook verantwoordelijk. Voor bestuurstaken geldt namelijk een collectieve verantwoordelijkheid en voor alle bestuurders een hoofdelijke aansprakelijkheid. Dat betekent dat u als individuele bestuurder aansprakelijk gesteld kunt worden voor de volledige schade die voortvloeit uit fouten van u én uw medebestuurders.
Tips om bestuurdersaansprakelijkheid te voorkomen
Hieronder geven wij u nog een aantal tips om bestuurdersaansprakelijkheid te voorkomen:
Controleer of de statuten in een notariële akte zijn vastgelegd. Controleer ook de inschrijving in het handelsregister en houd deze actueel.
Bent u aansprakelijk gesteld?
Indien u als bestuurder aansprakelijk – of wordt er gedreigd dat zij u als bestuurder aansprakelijk zullen stellen – dan adviseren wij u direct contact met ons kantoor op te nemen, zodat wij u hierbij kunnen bijstaan. Bel vrijblijvend op voor het maken van een afspraak naar: 070 – 789 00 90.